Als je lid of sympathisant bent van de
Labour Party in Groot Brittannië hoef je je nooit te vervelen. Dit jaar is
daarvan weer eens een goed voorbeeld. Na verslagen te zijn door de
Conservatieven in de parlementsverkiezingen eerder dit jaar, is Labour nu in de
ban van weer een verkiezing. Deze keer is een stemming nodig om een nieuwe
leider te kiezen. Immers, Ed Miliband pakte zijn biezen na de
verkiezingsnederlaag en liet anderen achter met de rokende puinhopen. Puinhopen
die boven op het puin terecht kwamen dat nog over was van het jarenlange
misdadige beleid van Tony Blair en zijn aanhangers.
Om de huidige strijd voor de leiding
van de partij beter te begrijpen is het noodzakelijk om eerst te kijken naar de
grote invloed die Tony Blair en zijn groep over de jaren op de partij heeft
gehad. Blair was een andere soort leider dan zijn voorgangers en hij
ontwikkelde een concept dat “New Labour” werd genoemd. Het is bij de meeste
mensen bekend dat de Labour Party ooit is ontstaan uit de Engelse vakbonden, en
dat de partij altijd een innige band heeft gehouden met de bonden en de
arbeidersklasse in het algemeen. In Engeland is dit van groot belang omdat de
klassenstrijd in de Britse politiek een veel grotere rol speelt dan in de meeste
andere landen op dit moment het geval is.
Blair, een zogenaamde
christensocialist, heeft zelf echter geen enkele binding met de traditionele
achterban van de partij. Het “New Labour” concept was er dan ook op gericht om
Labour in heel andere richtingen te laten ontwikkelen. Labour is weliswaar een
sociaal democratische partij, maar toch heeft de organisatie zich altijd anders
opgesteld dan de rest van de sociaal democratie in Europa. Dit komt vooral door
de band met de vakbonden en de sterke linkervleugel die zichzelf veel meer ziet
als socialistisch dan sociaal democratisch. Voor Blair zijn beiden een gruwel.
Toen hij het roer overnam werd de arbeidersklasse naar achteren geschoven en
ging “New Labour” op bezoek bij het groot kapitaal.
Volgens Blair moest Labour een partij
van het midden worden, die ook de steun van de middenklasse en de rijke
zakenlui kon verwerven. Hij knoopte banden aan met reactionaire
kranteneigenaren zoals Rupert Murdoch, en we kunnen gerust stellen dat hij in
feite het bed in dook met iedere vijand van de arbeidersklasse. Het
Labourbeleid uit die tijd leek dan ook veel meer op dat van Thatcher dan de
originele Labourlijn die zo veel jaren was gevoerd. Blair was zo hard op zoek
naar het midden, dat hij op rechts uitkwam. Een typische klassenverrader dus.
Om dit te kunnen doen moest hij de Labour organisatie totaal hervormen. Overal
plaatse hij zijn getrouwen op sleutelposities, en iedereen die niet meetrok
werd als vijand neergezet. Het “New Labour” beleid van Blair wordt dan ook vaak
als een virus beschreven. Een virus dat de partij overal heeft aangetast.
Blair is berucht voor twee zaken; zijn
afkeer van de arbeidersklasse en zijn rol in de tweede Golfoorlog, toen hij de
Amerikaanse leugens over massavernietigingswapens in Irak tot waarheid
verklaarde en Groot Brittannië de oorlog in dreef. Intussen is algemeen bekend
dat zowel hij als de Amerikanen logen, en dat ze dat ook tegen beter weten in
deden. Dit alles heeft miljoenen mensen het leven gekost en zowel Blair als
Bush worden in veel kringen als oorlogsmisdadigers bestempeld die voor de
internationale rechtbank horen. Het Britse rapport over deze zaak is nog steeds
niet gepubliceerd omdat men bang is voor de conclusies.
Dit alles heeft enorm veel schade aan
Labour aangericht en een groot deel van de achterban is weggelopen. Ook is het
virus nog steeds niet helemaal uit de partij verdwenen. Blair heeft veel
steunpilaren achter gelaten. Ed Miliband probeerde wel wat reparaties te
verrichten, hij stond ook bekend als wat meer links. Maar ook hij is niet vrij
van het “New Labour” virus en door zijn wankele houding maakte hij de schade
alleen maar groter. Dat hij eerder dit jaar dan ook de verkiezingen verloor was
geen echte verrassing. Miliband verdween en de puinhopen bleven.
Nu wil het geval dat voor de
verkiezing van een nieuwe leider een nieuw systeem wordt gehanteerd dat alle
Labour leden een stem geeft. Het gaat hierbij om ongeveer 600.000
kiesgerechtigden. Dit systeem is nog een erfenis van “New Labour”. Blair heeft
er immers alles aan gedaan om de macht in de partij bij de bonden weg te halen,
die vroeger een grote rol in deze verkiezingen speelde. Blair wilde meer
democratie, en dus een stem voor de leden. Dat gaat nu gebeuren, maar het lijkt
er op dat het niet gaat verlopen zoals Blair en zijn kompanen het hadden
verwacht.
Toen de campagne voor het
partijleiderschap begon was Andy Burnham de favoriet. Hij hoort ook in het
midden thuis, maar heeft veel eer gekregen voor zijn steun voor de Hillsborough
campagne, met als resultaat; rechtvaardigheid voor de 96 slachtoffers van de
voetbalramp die plaatsvond in 1989. Met Burnham kon “New Labour” zonder meer
leven. Hetzelfde geldt voor de twee vrouwelijk kandidaten Liz Kendall en Yvette
Cooper. Maar tot grote schrik van de rechtervleugel stelde ook Jeremy Corbyn,
een oude vijand van Blair, zich kandidaat. Corbyn, (66), heeft een lange staat
van dienst in de linkervleugel en heeft zich altijd uitgesproken tegen oorlog
en interventies. Voor “New Labour” was dit het begin van een nachtmerrie.
Corbyn stelde zich op als de
anti-bezuinigingskandidaat, en hoewel zijn programma helemaal niet zo radicaal
is als zijn tegenstanders beweren, wil hij de partij terugbrengen naar de
traditionele principes. Dat betekend ook dat hij staat voor de belangen van de
arbeidersklasse. Een klasse die sinds de dagen van Blair geen stem in de
politiek meer heeft. Corbyn wil juist die stem zijn, en dat is een gruwel voor
Blair en zijn leugenaars. Precies toen gebeurde er iets bijzonders. De rustige
en eerlijke manier waarop Corbyn zijn gehoor toespreekt sloeg aan. Hij brak
door het web van leugens dat zowel onder de conservatieven als ook “New Labour”
de Britse politiek heeft gedomineerd. Hij wordt iedere dag meer populair en de
opinieonderzoeken geven aan dat hij zijn rivalen ver vooruit is, en zeker kan
zijn van het leiderschap.
Voor de rechtervleugel is dit
alarmfase rood. Samen met de leugenpers proberen ze er alles aan te doen om
Corbyn in diskrediet te brengen. Het begon met opiniestukken van zowel Blair
als Gordon Brown, een andere ex-leider, waarin Corbyn van alle kanten werd
aangevallen. Hij zou de partij terug willen brengen naar het jaar 0, en
misschien zou de partij zelfs ten onder gaan. Corbyn reageerde niet op de
scheldpartijen en bleef gewoon zijn programma naar voren schuiven. Een
programma waarin de gewone mensen, en niet de elite, centraal staan. De aanval
van rechts werkte niet. In tegendeel; Corbyn wordt nog steeds populairder, niet
alleen onder de Labour leden, maar ook onder de kiezers in het algemeen. De
Britse kiezer is over de laatste jaren zo vaak voorgelogen en er zijn zo veel
beloftes gebroken (zou Rutte het daar hebben afgekeken?) dat het als
verfrissend wordt gezien als iemand eindelijk de waarheid spreekt. Kortom;
Jeremy Corbyn kan bij heel veel mensen niet meer stuk. Zoals een Labourlid het
op een bijeenkomst uitdrukte: “Eindelijk komt er een gewoon iemand, in gewone
kleren ons toespreken. We zijn al die strakke pakken en de gladde leugenaars
meer dan zat”.
Op rechts is intussen totale paniek
uitgebroken want de 600.000 stemformulieren zijn opgestuurd en over een week of
2 zal het resultaat bekend zijn. De gekste dingen worden nu bedacht om Jeremy
Corbyn te stoppen. Blair is duidelijk in zijn eigen democratieval getrapt en nu
laat men zien hoe democratisch “New Labour” eigenlijk is. Eerst werd beweerd,
via de pers, dat een aantal linkse infiltranten de partij was binnengedrongen
speciaal om op Jeremy Corbyn te stemmen. Immers, sinds de
parlementsverkiezingen zijn 120.000 mensen lid geworden van Labour. Volgens de
rechtervleugel moest er snel gecontroleerd worden wie al deze mensen zijn. Op
zich is het een belachelijke theorie, want als we alle linkse activisten in
Groot Brittannië bij elkaar rekenen zijn het er nog steeds niet genoeg om
Corbyn de overwinning te geven.
Maar het kan nog gekker, nu wordt er
beweerd dat een aantal conservatieven Labour zijn binnengeslopen om op de
kandidaat te stemmen die voor de Tories het beste zou uitkomen. Opnieuw hoopt
men zo de verkiezing te kunnen stopzetten en Corbyn van het leiderschap af te
houden. Een loyale aanhanger van Blair, Peter Mandelson, ging nog verder. Hij
wilde dat de 3 gematigde kandidaten zich zouden terugtrekken en dat op deze
manier de verkiezing niet zou kunnen doorgaan. Hij werd echter meteen
teruggefloten door de tijdelijke leiding van de partij, omdat in zo’n geval
Corbyn als enige kandidaat zou overblijven en automatisch winnen.
De interim-leider Harriet Harman heeft
intussen gezegd dat het hele proces juridisch wordt begeleid en dat de uitslag
niet bij een rechter aangevochten kan worden. Ook dat was weer een
paniekbewering van de rechtervleugel. Of deze wanhoopspogingen op een zeker
moment toch nog succes zullen hebben valt niet uit te sluiten. De “New Labour” groep
heeft nog steeds invloed, en veel steun in de Britse leugenpers.
Als alles echter naar wens gaat, en
Jeremy Corbyn toch de nieuwe leider van Labour wordt kan hij een begin maken
met het uitdrijven van het “New Labour” virus. Gelijktijdig zal Labour weer een
arbeiderspartij worden en de Britse arbeidersklasse zal weer een stem hebben in
het parlement. De vicieuze cirkel van opschuiven naar rechts, gevolgd door een
verkiezingsnederlaag, zal eindelijk doorbroken worden.
